Bài học từ câu truyện cổ Nhật Bản “Hạc trả ơn” – Tsuru no Ongaeshi

Truyện cổ Nhật Bản là một trong những vẻ đẹp văn hoá lưu truyền từ xưa đến nay. Sự đa dạng trong truyện cổ Nhật Bản đến từ những truyện gây cười, mang tính giáo dục hay có chút đáng sợ… Có thể nói người Nhật ai cũng biết đến truyện cổ vì họ được nghe ông bà, cha mẹ kể lại khi còn nhỏ hay được từ các cuốn truyện tranh tại lớp học, thư viện… Nhiều câu truyện còn được lựa chọn để dựng phim hoạt hình, viết thành manga…
 
 “Hạc trả ơn” – 鶴の恩返し(Tsuru no Ongaeshi) – câu chuyện cổ nổi tiếng ở nhật được
* Một số phiên bản có dịch “Sếu trả ơn”

Truyện Hạc trả ơn

Cốt truyện

Nhân vật chính của truyện là một chú hạc được cứu và đã tự mình dệt những tấm vải đẹp để tặng cho ân nhân.

 
Nội dung câu chuyện
Ngày xửa ngày xưa, ở một nơi nọ có vợ chồng già sống bên nhau trong cảnh đói nghèo. Một hôm vào ngày trời mùa đông, ông lão tìm thấy một chú hạc. Chú hạc này bị mắc vào một cái bẫy nên không cử động được. Nghĩ thấy thương nên ông lão đã tháo chú hạc khỏi cái bẫy.
Ngay lập tức, chú hạc liền vui vẻ bay quanh người ông lão và kêu lên “kau, kau, kau” rồi bay đi.
Đêm hôm đó, khi ông lão đang kể cho bà lão nghe về câu chuyện cứu chú hạc bị vướng bẫy thì nghe có tiếng gõ cửa. Khi mở cửa ra họ nhìn thấy một cô gái xinh đẹp đang đứng giữa màn tuyết rơi khá lớn. Cô gái nói với hai ông bà một cách nhẹ nhàng:
– Cháu bị lạc đường, có thể cho cháu nghỉ lại một đêm không ạ?
Ông lão và bà lão liền nói:
– Thật là tội nghiệp, nếu cháu không chê thì hãy nghỉ lại ở đây nhé!
Cô gái nói:
– Cháu xin cảm ơn ông bà.
Cô gái vui vẻ cùng dọn dẹp, làm cơm rồi nghỉ lại đêm hôm đó tại gia đình ông lão và bà lão. Cô gái rất chăm chỉ nên hai ông bà vô cùng vui mừng. Sáng ngày hôm sau và hôm sau nữa, vì tuyết lớn nên không thể mở cửa nhà ra được. Cứ như thế, cô gái ngày ngày ở lại và giúp đỡ ông bà công việc trong gia đình. Rồi một hôm, cô gái xin được nhận là con của ông bà lão, hai người đã vui vẻ đồng ý. Từ đó 3 người sống bên nhau vô cùng hạnh phúc.
Một ngày nọ, người con gái nói với cha mẹ rằng muốn dệt vải nên nhờ ông lão đi mua chỉ. Khi ông lão đi mua chỉ về, cô liền nói “Cho đến khi con dệt  xong tấm vải cha mẹ đừng ghé vào phòng con nhé”. Rồi cô gái trở về phòng mình dệt vải. Sau 3 ngày, tấm vải hoàn thành. Cô nói với ông lão:
– Cha hãy mang tấm vải này ra thị trấn bán và mua chỉ mới về cho con nhé!
Ông lão mang tấm vải đó ra thị trấn. Tấm vải rất đẹp nên được một vị vua qua đường mua với giá rất cao. Ông lão vui mừng, mua chỉ và quay về nhà. Cô gái nhận được chỉ lại tiếp tục dệt vải trong căn phòng của mình.
Tấm vải thứ hai còn đẹp hơn tấm thứ nhất nên lại bán được với giá rất cao. Ông lão lại tiếp tục mua chỉ và mang về cho con gái dệt. Cô lại làm ra nhiều tấm vải vô cùng đẹp sau đó. Bà lão lấy làm lạ liền nói với ông lão “Ông ơi, sao con mình có thể dệt được những tấm vải đẹp như thế nhỉ? Hãy thử ngó một chút xem sao”. Nói rồi bà lão trộm nhìn cô gái đang dệt vải qua khe hở ở tấm chắn gió của căn phòng. Khi nhìn vào bà thấy không phải con gái mình mà là một chú hạc thân hình gày gò đang lấy từng chiếc lông trên người để dệt vải và dùng mỏ để đưa những đường chỉ thêu lên tấm vải.
Bà lão vô cùng sửng sốt và kể cho ông lão nghe. Tiếng dệt vải trong phòng ngưng lại. Cô gái với thân hình gày gò hơn trước đi ra cùng với tấm vải đã được hoàn thành.

– Thưa cha, thưa mẹ con xin phép không giấu cha mẹ nữa. Con chính là chú hạc được cha cứu khỏi cái bẫy ngày nọ. Vì muốn trả ơn con đã biến thành cô gái rồi tới đây. Nhưng nay cha mẹ đã biết con là hạc rồi nên đành phải chia tay cha mẹ từ đây. Mong cha mẹ lúc nào cũng được khoẻ mạnh.
Nói rồi cô gái biến thành chú hạc bay đi. Trước khi bay đi hạc còn bay quanh ngôi nhà của ông bà lão 3 lần. Ông lão và bà lão nói lời tiễn đưa chú hạc:
– Hạc ơi, à không con ơi, hãy giữ gìn sức khoẻ nhé. Cảm ơn con!
Từ đó, ông lão và bà lão sống sung túc từ việc bán đi những mảnh vải mà hạc đã dệt được.
Câu chuyện cảm động tại ga Ikebukuro
 
Bài học từ câu truyện cổ Hạc trả ơn

Bài học số 1: Không được phá vỡ lời hứa, quy tắc
Dù được dặn là không được nhìn vào khi cô gái đang dệt vải nhưng bà lão đã không giữ lời. Chính vì thế mà họ buộc phải chia tay với người con gái mà họ luôn yêu quý.

Bài học số 2: Sự quý giá của tấm lòng nghĩ cho người khác
Hành động cứu hạc ra khỏi bẫy vì lòng trắc ẩn với sinh vật sống đáng được ca ngợi. Chính vì thế mà ông lão và gia đình ông lão đã được trả ơn.

 

Tsuru-no-Ongaeshi in One Minute

鶴の恩返しの話を英語で1分で説明する(The Crane's Return of a Favor )
Tsuru-no-Ongaeshi　鶴の恩返し(つるのおんがえし)
[ The Crane's Return of a Favor ]


One day in the snowy mountains an elderly man saved a crane from a trap.
ある日、雪深い山で、おじいさんが鶴を罠から助けた。

Upon returning home, he told his wife what he had done, when there was a soft knocking on the door.
 家に帰ると、おじいさんはおばあさんに自分のしたことを話した。そのとき、そっと扉をたたく音がした。

A beautiful young lady was looking for lodging, as she had become lost in the snowy dark.
美しい若い女性が宿を探していた。雪ふる闇の中で道に迷ってしまったからだ。

She was kind and hardworking, and the elderly couple loved her like a daughter. She hid in her room and made beautiful cloth, that the elderly man sold at the market and got rich.
彼女は親切で働き者だった。老夫婦は娘のように彼女を愛した。彼女は部屋にこもって、美しい布をつくった。それをおじいさんが市場で売ってお金持ちになった。

"You mustn't look at me while I work" she said.
「私が働いているところを見てはいけません」娘は言った。

She worked so hard though, that they became worried, and one day they took a peek.
ところが彼女があまりにも一生懸命に仕事をするので、心配になった二人はある日、のぞいてしまった。

There was the crane the old man had rescued, using her feathers to make the cloth.
そこには昔おじいさんが助けた鶴がいた。自分の羽根を使って、布を作っていたのだ。

"You have seen me, I must leave now."
And off she flew into the deep blue sky.
 「あなたは見てしまいました　私はもう去らねばなりません」
そうして彼女は濃紺の空へと飛び立っていった。

 

The lesson of the Japanese folklore ”Tsuru-no-Ongaeshi”:
 

1.動物にも親切にしよう、無駄な殺生はしてはならぬ

Be kind even to animals. Be not wasteful of life.

 
2.困った人や動物には親切にしよう。そのような態度を日頃から心がげていると、思いがけなく恩返しがあるであろう
Show kindness to others.Those attitudes will encourage others to return the favor, unexpectedly.

 
3.あまり根詰めて働くと、身近な人間を心配させるからほどほどにするべし
Don’t work too hard so that people won’t be worried about your health.
 

4.利潤を追求する華やかなファッションビジネスの陰で、弱い立場にある女性や動物が犠牲になっていることを知るべし
Know a victims who are in a weak position, such as women and animals, of gorgeous money-making fashion businesses.
 

5.都合のいい話は長くは続かない
Asking too many things does not last long.
 

6.約束事は守らないと不利益を被る
Keep a promise, otherwise you will suffer a loss

 
7.見るなと言われると見たくなる、それが人情というもの
It makes you want to see it all the more when you’re told not to. That is human being.